Нядоўгiм, але творча насычаным было жыццё Янкi Лучыны. Пiсаць ён пачаў рана, яшчэ ў дзевяцiгадовым узросце, у час навучання ў прыватным пансiёне. Першы верш, "Не дзеля славы ...", напiсаны па-руску, носiць дэкларатыўны характар. Аўтар гаворыць, што ўсё жыццё ён будзе служыць "стране глухой, забитой, где мрак невежества царит, в лачуге где, соломой крытой, мужик печально дни влачит." Аб паэтычных i эстэтычных прыярытэтах Я. Лучыны можна меркаваць па яго перакладах з польскай мовы, у прыватнасцi, па перакладзе верша Ул. Сыракомлi "Не я пяю — народ божы...". Пiсьменнiк адкрыта заяўляе, што сваёй творчасцю ён выказвае спрадвечныя мары i спадзяваннi народа, што яго творчасць — гэта голас цёмнага i прыгнечанага народа:

З iм я злiўся з добрай волi,
Чы то ў долi, чы ў нядолi,
Чы гдзе гора абзавецца,
Як асiна, грудзь трасецца.

Творчасць Я. Лучыны на трох мовах выконвала ролю своеасаблiвай пасярэднiцы ў польска-рускiм лiтаратурным дыялогу, адлюстроўвала розныя аспекты беларускай рэчаiснасцi канца 19-га ст. Калi ў польска- i рускамоўных вершах паэт застаецца традыцыяналiстам, то ў сваёй беларускамоўнай творчасцi ён з'ўляецца наватарам. Адметнасць беларускiх вершаў Я. Лучыны ў тым, што яны ўяўляюць сабою вынiк удалага перапляцення рэалiстычнага i рамантычнага пачаткаў. I гэта невыпадкова, бо напрыканцы 19-га ст. у рускай лiтаратуры была моцнай рэалiстычная, а ў польскай — рамантычная плынi. У беларускай жа лiтаратуры Я. Лучына заслужана лiчыцца пачынальнiкам фiласо ... Читать дальше »